TEPAV tarafından açıklanan Perakende Güven Endeksi, Ekim 2023’te -16,7 puan olarak gerçekleşti. Bu değer, endeksin son iki yılın en düşük seviyesine indiğini gösteriyor. Perakendecilerin işlerinin durumu ve gelecek beklentileri hakkında olumsuz görüş bildirmeleri, endeksin düşmesinde etkili oldu. Yükselen maliyetler, satış fiyatlarındaki artış, alım gücündeki düşüş ve talebin daralması, perakendecilerin karşılaştığı zorluklar arasında yer alıyor.
Perakende Güven Endeksi, perakendecilerin işlerinin durumu ve gelecek beklentileri hakkında değerlendirme yapmalarını sağlayan bir göstergedir. Endeks, -100 ile +100 arasında değer alır. Endeksin sıfırın altında olması, perakendecilerin işlerinin durumu ve gelecek beklentileri hakkında olumsuz görüş bildirdikleri anlamına gelir. Endeksin sıfırın üzerinde olması ise perakendecilerin işlerinin durumu ve gelecek beklentileri hakkında olumlu görüş bildirdikleri anlamına geliyor.
TEPAV tarafından her ay yayınlanan Perakende Güven Endeksi, Ekim 2023’te bir önceki yılın aynı dönemine göre 24,4 puanlık, bir önceki aya göre ise 22,9 puanlık azalışla -16,7 puan olarak gerçekleşti. Bu değer, endeksin Ağustos 2021’den bu yana gözlenen en düşük seviyesine indiğini gösteriyor.
Perakendecilerin işlerinin durumu ve gelecek beklentileri hakkında olumsuz görüş bildirmeleri, endeksin düşmesinde etkili oldu. Geçtiğimiz üç ay içinde işlerin durumunun kötüleştiğini belirten perakendecilerin oranı yüzde 7,1’den yüzde 58,2’ye yükseldi. Aynı şekilde, önümüzdeki üç ay için işlerinde kötüleşme bekleyenlerin oranı da yüzde 8,7’den yüzde 49,3’e çıktı.
Bu artışın temel nedenleri arasında yükselen maliyetler, satış fiyatlarındaki artış, alım gücündeki düşüş ve talebin daralması öne çıkıyor. Ayrıca, piyasanın durgunluğu ve nakit akışındaki sıkıntılar da olumsuz beklentileri etkileyen faktörler arasında yer alıyor.
Bölgeler bazında incelendiğinde, Doğu Karadeniz’deki perakende güveninin özellikle gerilediği gözlemlendi. Endekste aylık değişimde dikkat çeken bir diğer nokta ise mevcut stok düzeylerinin normalin altında olduğu yönündeki 12,1 puanlık değişim oldu. Bu durum, bazı olumlu unsurların varlığına işaret etse de, genel tablo endeksi olumsuz etkileyen diğer faktörlerin ağırlığını koruyor.
Alt sektörler bazında değerlendirildiğinde “Mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektöründe yaşanan perakende güveninde, diğer sektörlere kıyasla daha belirgin bir gerileme görüldü. Ekim 2023’te, geçen yılın aynı dönemine göre “diğer (akaryakıt istasyonu, eczane, parfümeri, nalbur, zücaciye, kırtasiye, vb.)”, “elektrikli ev aletleri, radyo ve televizyonlar” ve “birden fazla türde ürün satan bakkal, market ve büyük mağazalar” sektörlerindeki değişim ortalamanın üzerinde gerçekleşirken “motorlu taşıtlar”, “tekstil, hazır giyim ve ayakkabı”, “yiyecek, içecek ve tütün ürünleri” ve “mobilya, aydınlatma ekipmanı ve ev içi kullanım ürünleri” sektörleri ise ortalamanın altında değer aldı.
